بخش اصلی فرآیند تبادل اطلاعات در بستر اینترنت، شکستن داده‌ها و تبدیل آن‌ها به بسته‌های صفر و یک است. روش‌های مختلف فنی، قانونی، هنجاری و فرهنگی برای کنترل محتوا و قطع این ارتباط در مبدأ، کانال ارتباطی و مقصد پیام وجود دارد که چگونگی کنترل و خط مشی محتوا را برای ما مشخص می‌کند.
• فیلترینگ در مبدأ پیام
کنترل پیام در مبدأ، امکان اشاعه پیام توسط تولیدکننده محتوا را سلب می‌کند. این نوع محدودسازی بیشتر دارای جنبه‌ها و سازوکارهای فنی- زیرساختی است. به‌عنوان‌مثال حذف نام دامنه از فهرست دامنه‌های موجود برای مسیریابی، از دسترس خارج کردن سروری که میزبانی محتوا را بر عهده دارد ،تنبیه و مجازات در پی نظارت بر محتوا و ریپورت کردن برخی مطالب توسط کاربران می‌تواند به‌کلی دسترسی به آن محتواها را ممنوع سازد.
کثرت حیرت‌انگیز محتوا و مطالب در اینترنت، عدم دسترسی به برخی زیرساخت‌ها ازجمله عدم امکان حذف نام دامنه یا سرورهای میزبان بسیاری از سایت‌ها و همچنین دشواری نظارت و مجازات تمامی تخلفات و جرائم از محدودیت‌های این روش فیلترینگ است که کارایی آن را کاهش می‌دهد.
• فیلترینگ در پل ارتباطی
از رایج ترین روش های فیلترینگ ایجاد مانع در فناوری ارتباطات و کانال‌های ارتباطی بین ماشین‌های برآمده از فناوری اطلاعات است که از رسیدن محتواهای غیرمجاز به مقصد جلوگیری می‌شود.
فیلتر هدر در پروتکل TCP/IP، فیلترینگ محتوا در پروتکل TCP/IP، مداخله در سیستم نام دامنه، فیلترینگ پروکسی HTTP، فیلترینگ ترکیبی ( هدر TCP/IP و HTTP Proxy) ، بار کردن حملات تصنعی بر ترافیک شبکه، محدود کردن پهنای باند مشترکین، نظام رتبه‌بندی محتوا و فیلترینگ به‌وسیله موتورهای جستجو ازجمله سازوکارهایی است که می‌توان در این نوع فیلترینگ استفاده نمود.
به طورمثال امکان دارد با ایجاد فهرستی سیاه از آی پی سرورها و سایت‌های غیرمجاز یا منطقه ای خاص، عملاً مسیریابی آن‌ها را مسدود ساخت.
مسدودسازی دامنه یک سایت، تنها مطالب مضر را محدود نمی سازد، بلکه تمام محتواها و خدمات آن را از دسترس خارج می‌کند؛ به‌طور مثال یوتیوب(You tube) در کنار فیلم‌های غیراخلاقی و مضر، فیلم‌های آموزشی نیز دارد که با فیلترینگ تمام محتواها مسدودخواهد شد. روبه‌رو شدن با پدیده فیلترینگ حداکثری ضعفی است که متوجه این نوع فیلترینگ است. فیلترشکن‌ها، وی پی ان (VPN) ها و پروکسی‌های مختلف ازجمله فناوری‌هایی هستند که امکان شکستن این محدودیت را فراهم آورده و فیلترینگ کانال‌های ارتباطی را دور می‌زنند. پرهزینه بودن، نیاز به زیرساخت پیچیده و پیشرفته، عدم دسترسی به بسیاری از زیرساخت‌ها و فناوری‌ها، دشواری تهیه فهرست سایت‌ها و آی پی های غیرمجاز، به‌روزرسانی این فهرست و امکان تغییر آی پی تولیدکنندگان محتوا در برخی از سازوکارها ازجمله دیگر ضعف‌هایی است که عملاً این نوع فیلترینگ را تا مرز بی‌اثری پیش برده است.
• فیلترینگ در مقصد پیام
شاید بتوان ادعا کرد تا دهه‌های اخیر، ریسک عاملیت کنترل محتوا، مسئله اصلی حاکمیت‌ها بود اما امروز با توسعه ابزارهای کنترل محتوا از فناوری ارتباطات به سمت فناوری اطلاعات و به‌ویژه فناوری‌های نوینی نظیر بلاک چین، ریسک کنترل محتوا به حوزه اثربخشی آن رسیده است.
در صورت استفاده از این روش ها، به‌هیچ‌عنوان امکان فیلترینگ برای هیچ نهادی وجود نخواهد داشت و عملاً در آینده‌ای نزدیک، فضای مجازی، با فناوری‌های فعلی کنترل ناپذیر خواهد شد.
سازوکارهای اجتماعی و روش‌های کنترل در مقصد، جایگزینی است که علی‌رغم تمام فناوری‌های عبور از فیلترینگ، امکان کنترل محتوا را ایجاد می‌نماید. مهم‌ترین ویژگی این نوع کنترل، ارادی بودن و ضمانت اجرای آن باورها و ارزش‌ها، فرهنگ و عرف جامعه است؛ درصورتی‌که اکثر روش‌های پیشین برخورد قهری داشته و ضمانت اجرای آن‌ها تنبیه، مجازات یا اجبار بوده است.
کنترل توسط خانواده (Parental Control) از جدیدترین روش‌های کنترل است که محتوا توسط خانواده، در مقصد و به‌صورت ارادی برای فرزندان کنترل و سالم‌سازی می‌گردد. این نوع کنترل فرصتی را در اختیار خانواده‌ها قرار می‌دهد تا بتوانند محدودیت‌هایی ازنظر محتوا و میزان استفاده اعمال کرده و مدیریت و نظارت بر رایانه، تلفن همراه و دیگر ابزارهای ارتباطاتی- رسانه‌ای فرزند را نیز بر عهده بگیرند.
از دیگر روش‌های کنترل در مقصد می‌توان به کسب سواد فضای مجازی و قرار دادن رایانه در مکانی که صفحه آن قابل‌رؤیت است که درواقع نوعی نظارت همگانی را القاء نماید، اشاره کرد.
