اقتصاد لیبرال در حکمرانی فضای مجازی
اقتصاد لیبرال در حکمرانی فضای مجازی
هنگامی‌که به بازیگران بین‌المللی فضای مجازی نظری می‌اندازیم، خیلی طبیعی است که به نام مجامع بین‌المللی نظیر اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) یا انجمن حکمرانی اینترنت (IGF) و … دیگر اسامی نظیر این‌ها برسیم اما از نقاط جالب‌توجه در نگاه اول حضور سازمان تجارت جهانی (WTO) در کنار این بازیگران بین‌المللی است.
به‌راستی سازمان تجارت جهانی چگونه در حکمرانی فضای مجازی ایفای نقش می‌کند؟
در این نوشتار تلاش خواهیم کرد تا نقش و اثر این سازمان را تبیین نماییم.
فضای مجازی عبارت است از ارتباط حداقل دو موجودیت با هویت یکتا که از طریق تکنولوژی‌های ارتباطی به یکدیگر متصل شده باشند. تکنولوژی‌های ارتباطی نیز تعریف مشخصی دارند که بر پایه نور، امواج الکترومغناطیسی و یا جریان الکتریکی ایجادشده‌اند. فیبر نوری، ارتباطات رادیویی، امواج ماهواره‌ای و کابل‌های مسی از بسترهای ارتباطاتی شناخته‌شده امروزی هستند.
با توجه به تعریفی که از فضای مجازی ارائه شد، می‌توان گفت که هر بازیگری که در حوزه تکنولوژی‌های ارتباطی نیز مداخله حکمرانانه دارد، به‌طور مستقیم به حوزه حکمرانی فضای مجازی ورود پیدا کرده است. بنابراین ما شاهد طیف وسیعی از بازیگران ملی و بین‌المللی و از بخش‌های خصوصی و عمومی در حکمرانی فضای مجازی هستیم.
مهم‌ترین بازیگر بین‌المللی حکمرانیِ تکنولوژی‌های ارتباطی در دنیا، اتحادیه بین‌المللی مخابرات ITU (International Telecommunication Union) است. وظایف این اتحادیه بین‌المللی عبارت است از:
- وضع قواعد ارتباطی میان اپراتورهای ملی در عرصه بین‌المللی
- تخصیص طیف رادیویی
- مدیریت مکان‌یابی ماهواره‌ها در مدارهای مربوطه
- مدیریت ارتباط با سازمان تجارت جهانی (WTO)
اما سازمان تجارت جهانی را بایستی از زمانی در زمره بازیگران حکمرانی فضای مجازی به شمار آورد که اقتصاد لیبرال در دستور کار این سازمان قرار گرفت. یکی از حوزه‌های هدف جهت لیبرالیسیون، بازار مخابرات در جهان بود. از دهه ۱۹۹۰ اتحادیه بین‌المللی مخابرات نیز با پیروی از خط‌مشی‌های کلی سازمان تجارت جهانی، بازار مخابرات را به سمت اقتصاد لیبرال سوق داد و عملاً از آن زمان تا به امروز تقسیم‌کار نانوشته‌ای میان این دو نهاد بین‌المللی شکل گرفته است به‌گونه‌ای که سازمان تجارت جهانی قواعد عمومی بازار آزاد را وضع می‌کند و اتحادیه بین‌المللی مخابرات، آن قواعد عمومی بازار را به استانداردهای بین‌المللی مخابرات ترجمه کرده، مشروعیت بخشیده و نهایتاً برای بازار مخابرات الزام‌آور می‌سازد. بایستی توجه داشت که پیاده‌سازی الگوهای اقتصاد لیبرال در عرصه فضای مجازی موجب به وجود آمدن غول‌های اقتصادی بزرگی در بخش خصوصی نظیر شرکت AT&T و Verizon شده است که درمجموع این دو شرکت بزرگ آمریکای به درآمدی قریب به ۴۰۰ میلیارد دلار در شش ماه اول سال ۲۰۱۷ دست‌یافته‌اند.
منابع:
بسیار پست کاربردی هست