قلمرو امنیت سایبری (امنیت فضای مجازی)
قلمرو امنیت سایبری (امنیت فضای مجازی)
cyber security
ظرفیت بالای اینترنت در انتقال سریع اطلاعات و درعینحال با هزینه پایین، ماهیت روابط اجتماعی و سیاسی و سازماندهی و مدیریت کسبوکارها را تغییر داده است. همانگونه که منافع اشاعه فناوریهای دیجیتال به نحوی روزافزون در جنبههای گوناگون زندگی بشر آشکار میشود، سوءاستفادهها و مضار آن نیز توسعه مییابد.
امنیت سایبری رویکردی است جهت تجهیز و مقابله در برابر مسائل امنیتی اینترنت. رویکرد امنیت سایبری اعم از پژوهشهای فنی و اجتماعی است. تقریباً از میانههای دهه ۱۹۹۰ میلادی، مسئله ناامنی زیرساختهای اینترنت در کانون توجهات سیاستمداران قرار گرفت. نفوذ و اشاعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در جنبههای مختلف زندگی بشر موجب وابستگی بیشتر و بهتبع آن فرصت بیشتر و انگیزه روزافزون برای اخلال و آسیب در این فضا شد. تا جایی که نهتنها آمار جرائم سایبری نشاندهنده آثار فزاینده حملات سایبری بر اقتصاد کلان است بلکه در مجامع سیاسی نیز موضوع امنیت ملی با زیرساختهای حیاتی شبکه گره خورده است. زیرساختهای حیاتی به زیرساختهایی اطلاق میشود که عدم دسترسی طولانیمدت بدانها موجب بروز بحرانهای سیاسی و اجتماعی میشود. معمولاً زیرساختهای حوزه بانکی و مالی، خدمات دولتی، زیرساختهای فناوری اطلاعات ارتباط، خدمات امداد و نجات، انرژی و برق، خدمات سلامت، حملونقل، تأمین و توزیع کالا و خدمات و نهایتاً تأمین آب جزء زیرساختهای حیاتی محسوب میشوند که امروزه برای کنترل و مدیریت این زیرساختهای حیاتی از سامانههای کنترلی مبتنی بر نرمافزارهای رایانهای استفاده میشود که اگر این نرمافزارها نتوانند عملیاتی پایدار، روان و پیوسته زیرساختهای حیاتی را تضمین نمایند، با مسئله امنیت مواجه میشویم.
با این توصیف فضای سایبری این امکان را دارد که هم بهعنوان تهدید و عرصهای آسیبپذیر و هم بهعنوان فرصت و سلاحی در اختیار ملتها به شمار رود. از سویی رخنهپذیری شدید امنیت از جانب سایبر و از سویی دیگر بالابردن قدرت مانور آفندی، امنیت سایبری را در زمره مسائل اصلی امنیت ملی و بینالملل قرار داده است.
عموماً در کشورهای مختلف بیش از اینکه به امنیت سایبری بهعنوان مسئلهای مدیریت پذیر از طریق ابزارهای قانونی، فنی و تنظیمی توجه شود، بهعنوان مسئلهای در زمره خطمشیهای نظامی، امور خارجه و دیپلماسی کلاسیک توجه میشود.