منفعت سیاسی، اساس تنظیم گری (نظریه استیگلر در تنظیم مقررات)

نظریه استیگلر در تنظیم مقررات
استیگلر (stigler) دیگر دانشمندی است که اعتقاد به تسخیری(capture) بودن تنظیم مقررات دارد. او معتقد است که مقررات در منشأ و نقطه آغازین خود به نفع گروهی خاص تسخیر شده و در پاسخ به نیاز ذینفعان و صنایع بزرگ و تحقق منافع آنان طراحی و اجرا میگردد. با نگاهی ژرف میتوان دریافت که سیاستمداران هسته و مرکز اصلی این نوع تنظیم مقررات هستند! آنان که در تصمیمگیریهایشان به رأی مردم و پیروز شدن در انتخاباتهای آینده گوشه چشمی دارند، به دنبال حداکثر سازی منافع خود و رسیدن به مقاصد سیاسی خود هستند. حمایت رگولاتورهای سیاسی از گروهها و احزاب ذینفوذ و برخی صنایع بزرگ راه رسیدن به اهداف سیاسی را برای آنها نزدیکتر و هموارتر میکند.
استیگلر بر این باور است که حمایت از احزاب کوچک و متمرکز منافعی دارد که هزینهها در برابر آن قابلچشمپوشی است. توزیع هزینه تصمیم میان تعداد بسیار زیادی از افراد جامعه و مشتریان آنچنان هزینههای کمی را متوجه سیاستمداران میکند که قابلاغماض بوده و میتوان تسامحاً از آن گذشت! وقتی اینگونه تصمیمات و هزینهها بهپای سیاستمداران نوشته نمیشود و آنان را بدنام نمیکند، ترغیب میشوند که به سراغ ترجیح و تحقق منافع و خواستههای گروهی خاص و متمرکز بروند که رهآوردهای سیاسی خود را تأمین کرده و حمایتهای آن گروه را به خود جلب نموده باشند.
بهعنوانمثال محدود کردن واردات مواد غذایی خاص بر اساس مقررات ایمنی علیرغم اینکه اندک افزایش قیمتی را به بار خواهد آورد، سود قابلتوجهی را عاید کشاورزان داخلی خواهد نمود و رضایتی برای این گروه محدود متمرکز حاصل میکند. اما هزینه حاصل از اندک افزایش قیمت مواد غذایی مصرفکنندگان -که گروه بسیار زیاد و پراکندهای هستند- از جیب سیاستمداران پرداخت نمیشود؛ چراکه مواد غذایی، تنها بخشی از کل مخارج خانوار بوده و مردم هم اندک افزایش قیمت را بهپای سیاستمداران نمینویسند و بهمرور به فراموشی میسپارند! این در حالی است که آنها حمایت قشر کشاورزان را برای خود خریده و منافع حاصل از حمایتشان را برای خود تضمین نمودهاند!