گونه شناسی بازارهای مبتنی بر وب

گونه شناسی بازارهای مبتنی بر وب

تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، موجب توسعه گسترده ای در شئون زندگی فردی و اجتماعی شده است. توسعه بازارها و تغییر در اکوسیستم اقتصادی یکی از مهمترین پدیده های مولود ICT  است.  در این نوشتار به تبیین اجمالی انواع بازارهای مبتنی بر وب خواهیم پرداخت.

۱- Agora Business-Web

در این نوع بازارها، ICT بستری را فراهم می کند که فروشنده و خریدار به گونه ای بهینه امکان چانه زنی و جریان اطلاعات را داشته باشند و در واقع نقطه تعادل عرضه و تقاضا را تسریع و تسهیل می نماید. ویژگی این نوع از بازارهای الکترونیکی پویایی قیمتها در مکانیسم بازار آزاد است.

یکی از مصادیق شناخته شده این نوع بازارها، eBay است. همانطور که تصویر ذیل نشان می دهد، eBay مدل تجاری و ارزش افزوده خود را مبتنی بر کاهش هزینه مبادلاتی (Transaction cost) طراحی کرده است.

۲- Aggregator Business-Web

این نوع از بازارها، در جمیع مراحل مبادله، ورود و مداخله دارند؛ به عبارتی دیگر سرویس یا کالا را رأساً از عرضه کنندگان متعدد خریداری کرده، قیمت گذاری نموده و به عنوان عرضه کننده ثانویه، در بازار مبتنی  بر وب، مستقلاً عرضه می کنند.

آمازون، گونه ای از بازارهای Aggregator  است.

۳- Integrator Business-Web

مدل تجاری این نوع از بازارها بر اساس بهینه کردن زنجیره ارزش برای مشتریان تعریف شده است.

ویژگی های این نوع از بازارها عبارت است از:

ارائه راه خدمات و کالاهای ناظر به سفارش مشتری، مسئولیت کامل زنجیره تولید سفارش مشتری، ایجاد زنجیره ارزش مبتنی بر سفارش های مشتری و تشکیل هر نوع شبکه مورد نیاز میان عرضه کنندگان و نهایتاً این نوع از بازارها بیش از آنکه تولید کننده باشد، ارتباط دهنده زنجیره ای از تولیدکنندگان با مشتری ها هستند اما تفاوت آن با بازارهای نوع اول و دوم در این است که مسئولیت این ارتباط، مدیریت دانش و مدیریت پروژه این ارتباط تا تولید و تحویل محصول را به عهده دارند.

مدل تجاری شرکت سیسکو (Cisco) اینگونه طراحی شده است.

۴- Alliance Business-Web

نوع چهارم از بازارها متشکل از عناصری است که با یکدیگر شبکه شده اند، بسته به نحوه جریان فرآیند گاهی یکی از اعضای شبکه تولید کننده و گاهی دیگر مصرف کننده تلقی می شود. اصطلاحاً به این نوع از بازیگران شبکه بازار Prosumer (Producer & Consumer) گفته می شود.

ویژگی های مهم این نوع از بازارها عبارت است از اینکه ساختاری شبکه ای و البته ماژولار دارند به این معنی که حذف یا اضافه شدن یک بازیگر در شبکه آسیبی به عملکرد کلی شبکه بازیگران نمی زند و به راحتی می توان یک بازیگر را با عملکردی خاص تعویض نمود. در این نوع بازارها، مکانیسم های بازار آزاد حاکم است. ارتباط لینوکس با توسعه دهندگان و مشتریانش از این نوع است.

۵- Distributor Business-Web

گونه آخر بازارهای توزیعی است. بازارهای توزیعی عموماً بین المللی هستند، فعالیتی بی وقفه (۲۴ ساعته)، و مبتنی بر گردش اطلاعات دارند. مدل سود و ارزش افزوده این بازارها بر اساس صرفه به مقیاس است. بازارهای مربوط به پهنای باند یا توزیع برق، پست، انتشار فراگیر صوت و تصویر، ابزارهای مورد استفاده در صنایع مالی و بانکی و بیمه ای و … از جمله بازارهایی با این مدل تجاری است.